Na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 512), art. 23 ust. 2 i 3 oraz art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1614 z późn. zm.) uchwala się, co następuje:
§ 1. 1. Wyznacza się obszar chronionego krajobrazu o nazwie „Las Grodziecki”, zwany dalej „Obszarem”, o całkowitej powierzchni 156,30 ha, położony na terenie miasta Będzina w województwie śląskim.
2. Przebieg granicy Obszaru określono poprzez wykaz współrzędnych punktów załamania granicy Obszaru, stanowiący załącznik nr 1 do uchwały.
3. Położenie Obszaru i jego granice oznaczono na mapie, stanowiącej załącznik nr 2 do uchwały.

§ 2. 1. Na terenie Obszaru zakazuje się:
1) zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką,
2) realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko,
3) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych,
4) dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka,
5) likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych,
6) budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych naturalnych zbiorników wodnych z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.

§ 3. 1. Na Obszarze wprowadza się ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów, w celu zachowania ich trwałości oraz zwiększania różnorodności biologicznej.
2. Ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów obejmują:
1) prowadzenie gospodarki leśnej zgodnie z wymaganiami dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej określonymi przez Ministra Środowiska,
2) pozostawianie drzew spełniających kryteria uznawania za pomniki przyrody, przestojów, drzew dziuplastych, drzew obumarłych lub ich części aż do całkowitego ich rozkładu, o ile nie zagrażają one bezpieczeństwu publicznemu,                                               

3) wspieranie procesów naturalnego odnowienia drzewostanów o składzie i strukturze odpowiadającej siedlisku, a tam gdzie nie jest to możliwe − używanie do odnowień gatunków właściwych siedliskowo z materiału miejscowego pochodzenia,
4) utrzymywanie w stanie zbliżonym do naturalnego istniejących śródleśnych cieków i mokradeł,
5) ochronę dróg migracji płazów poprzez podjęcie działań zapobiegawczych w okresie rozrodu płazów (czasowe ograniczenie ruchu kołowego na drodze dojazdowej do leśniczówki, montaż płotków ochronnych lub przenoszenie osobników),
6) rozmieszczanie skrzynek dla nietoperzy jako siedlisk zastępczych w młodych wiekowo drzewostanach,
7) usuwanie obcych ekspansywnych gatunków roślin i zwierząt,
8) przeciwdziałanie zarastaniu siedlisk łąkowych.
§ 4. Nadzór nad Obszarem sprawuje Dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego.
§ 5. Wykonanie Uchwały powierza się Zarządowi Województwa Śląskiego.
§ 6. Niniejsza uchwała poprzedzona była Uchwałą Nr XIII/139/93r. Rady Miejskiej w Będzinie z dnia 23 czerwca 1993 r. w sprawie uznania Góry Zamkowej, wzgórza Doroty oraz Lasu Grodzieckiego za obszar chronionego krajobrazu o charakterze wyspowym.
§ 7. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego.

Granice obszaru krajobrazu chronionego Las Grodziecki – stan z uchwały z 1993 r.

Uzasadnienie do Projektu Uchwały Sejmiku Województwa Śląskiego w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Las Grodziecki”

Las Grodziecki został objęty ochroną na podstawie Uchwały Nr XIII/139/93 r. Rady Miejskiej w Będzinie z dnia 23 czerwca 1993 r. w sprawie uznania Góry Zamkowej, wzgórza Doroty oraz Lasu Grodzieckiego za obszar chronionego krajobrazu o charakterze wyspowym. Las Grodziecki stanowi kompleks leśny o zróżnicowanych warunkach siedliskowych. Występują tu lasy grądowe,
fitocenozy nawiązujące do kwaśnej buczyny niżowej z okazami buków o wymiarach pomnikowych, lasy łęgowe, szkółka leśna, plantacja choinek, polana śródleśna, teren źródliskowy z martwicą wapienną, cieki wodne oraz zbiornik wodny. Obszar stanowi ważną w ekosystemie miasta ostoję fauny leśnej oraz pełni funkcje lokalnego korytarza ekologicznego. Jest elementem systemu terenów zielonych miasta i pełni funkcje turystyczno-rekreacyjne − posiada wyznaczone szlaki turystyczne piesze i rowerowe.
Uchwałę Nr XIII/139/93 r. Rada Miejska w Będzinie podjęła na podstawie art. 7 ust. 1, art. 40 ust. 1, art. 41 ust. 1 oraz art. 42 ustawy o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 1990 r. nr 16, poz. 95 z późn. zm.) oraz art. 34 w związku z art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 1991 r. nr 114, poz. 492). Integralną częścią w/w uchwały były 3 załączniki graficzne stanowiące wyrysy z map ewidencyjnych, na których zaznaczono przebieg granic poszczególnych wyspowych obiektów składających się na obszar chronionego krajobrazu, w tym załącznik z granicami Lasu Grodzieckiego, o którym mowa w pkt. 1.3 Uchwały Rady Miasta. Załączniki graficzne do Uchwały Nr XIII/139/93 r. Rady Miejskiej w Będzinie nie zachowały się do dnia dzisiejszego. Ponieważ Uchwała Nr XIII/139/93 r. Rady Miejskiej w Będzinie nie podlegała publikacji, a oryginalny załącznik graficzny do uchwały z granicami obszaru Lasu Grodzieckiego zaginął, zachodzi konieczność ponownego jednoznacznego i szczegółowego określenia przebiegu granic obszaru.
W dniu 1 sierpnia 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie (Dz. U. z 2009 r. nr 92, poz. 753, z późn. zm.), która kompetencje wyznaczenia, likwidacji i zmiany granic obszarów chronionego krajobrazu w miejsce wojewodów przekazała
sejmikom województw. Zgodnie z art. 35 przedmiotowej ustawy, dotychczas obowiązujące akty prawa miejscowego zachowują moc do czasu wejścia w życie aktów wydanych na podstawie upoważnień zmienianych ww. ustawą. W 2017 roku Samorząd Województwa Śląskiego podjął prace zmierzające do weryfikacji obszarów chronionego krajobrazu w województwie śląskim oraz aktualizacji powołujących je aktów prawnych. Weryfikacja obejmowała ocenę zasadności ochrony w świetle aktualnie obowiązującej definicji obszaru chronionego krajobrazu oraz analizę potrzeb uszczegółowienia bądź zmiany przebiegu granic obszaru w oparciu o istniejące uwarunkowania przestrzenne i środowiskowe oraz potrzeby jego ochrony.

Granice obszaru krajobrazu chronionego Las Grodziecki – stan z uchwały 2019 r.

Niniejsza uchwała ma na celu dostosowanie zapisów dotyczących obszaru chronionego krajobrazu w części odnoszącej się do obszaru „Las Grodziecki” do wymogów aktualnego brzmienia ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1614) oraz uszczegółowienie przebiegu granic obszaru chronionego. Na mocy artykułu 23 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Sejmik województwa śląskiego w projekcie uchwały w sprawie obszaru chronionego krajobrazu „Las Grodziecki” określił jego nazwę, położenie, obszar, sprawującego nadzór, ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów oraz zakazy właściwe dla danego obszaru chronionego krajobrazu. Z uwagi na funkcje obszaru i cele jego ochrony, a także istniejące uwarunkowania przestrzenne (w tym sposób zagospodarowania i użytkowania terenu), w oparciu o materiały planistyczne otrzymane z Urzędu Miasta Będzina oraz granice działek ewidencyjnych, w projekcie uchwały dokonano uszczegółowienia granicy obszaru „Las Grodziecki” oraz korekty polegającej na wyłączeniu z obszaru chronionego terenów zabudowy mieszkaniowej w rejonie ulic Hutniczej, Adama Mickiewicza i Odkrywkowej oraz włączeniu do obszaru terenów porolnych w rejonie ulicy Hutniczej. Ponadto obszar powiększony został w kierunku południowym i południowo-wschodnim
o teren doliny cieku pomiędzy dawnym nasypem kolejowym a zabudową w pobliżu ulic: Leśnej, Bławatków i Tulipanów. Obszar ten cechuje się spójnością strukturalną i funkcjonalną z kompleksem Lasu Grodzieckiego, wyróżniając się przy tym wysoką różnorodnością siedliskową i krajobrazową. Składają się na nią: zbiorowiska leśne i zadrzewienia (w tym olsowe), zarośla,
ciek wodny oraz zbiornik wodny o charakterze zapadliskowym, któremu towarzyszą zbiorowiska szuwarowe, a także inne zbiorowiska nieleśne (zarastające i zdegradowane łąki, antropogeniczne zbiorowiska bylin ruderalnych). Siedliska te tworzą mozaikowaty układ, który w znacznym zakresie podnosi różnorodność biologiczną tego obszaru oraz wpływa na możliwości bytowania różnych grup i gatunków zwierząt (w szczególności płazów i ptaków). Ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe omawianego obszaru oraz stwierdzone w sąsiedztwie antropogeniczne zagrożenia (zasypywanie, grodzenie) za zasadne uznano włączenie tego terenu do obszaru chronionego krajobrazu. Przebieg granic określono w postaci wykazu współrzędnych punktów załamania granicy w państwowym układzie współrzędnych płaskich prostokątnych PL-1992 (załącznik 1) oraz map (załącznik nr 2). Projekt uchwały zawiera aktualizację zakazów obowiązujących na obszarze chronionego krajobrazu „Las Grodziecki”. Wyboru zakazów dokonano spośród katalogu zakazów wymienionych w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody z uwzględnieniem istniejących uwarunkowań środowiskowych i potrzeb ochrony wartości przyrodniczych i krajobrazowych, a także zapewnienia realizacji funkcji turystyczno-rekreacyjnych i funkcji korytarza ekologicznego. Zapewnienie prawidłowego funkcjonowania Obszaru jako ostoi fauny i korytarza ekologicznego wymaga zachowania spójności Obszaru, ochrony populacji dziko występujących zwierząt oraz ich schronień i miejsc rozrodu, a także utrzymania w dobrym stanie
głównych komponentów środowiska – siedlisk leśnych oraz siedlisk wodnych i wodno-błotnych. W związku z powyższym z katalogu zakazów wybrano zakazy ograniczające możliwość ingerencji w przestrzeń Lasu Grodzieckiego w sposób zaburzający jego przyrodniczą funkcję (realizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, budowanie nowych
obiektów budowlanych w sąsiedztwie linii brzegów rzek, wykonywanie prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, dokonywanie zmian stosunków wodnych oraz likwidowanie naturalnych zbiorników wodnych i obszarów wodno-błotnych). W celu ochrony fauny obszaru wprowadzono zakaz zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych
schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry. Wybrane zakazy nie wpłyną na możliwość prowadzenia gospodarki leśnej oraz zaspokajania potrzeb ludności związanych z turystyką i wypoczynkiem. Projekt uchwały wprowadza zgodnie z wymogami art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów. Mają one na celu utrzymanie i wzbogacanie różnorodności biologicznej oraz zapewnienie funkcjonowania lokalnych korytarzy ekologicznych poprzez: kształtowanie ekosystemów leśnych właściwych siedliskowo, o zróżnicowanej strukturze wiekowej i gatunkowej, zwiększanie udziału w lasach martwego drewna jako istotnego czynnika ochrony i wzbogacania bioróżnorodności, eliminację
gatunków roślin lub zwierząt obcego pochodzenia, które mogą stwarzać zagrożenie dla rodzimej flory lub fauny bądź dla zdrowia lub życia ludzi, ochronę szlaków sezonowych migracji płazów i zmniejszanie ich śmiertelności oraz powstrzymanie zarastania drzewami i krzewami ekosystemów łąkowych. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nałożyła w art. 5 ust 5 obowiązek konsultowania z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art.3 ust.3 ww. ustawy projektów aktów prawa miejscowego. Ponadto zgodnie z art. 23 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody projekt niniejszej uchwały podlega uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska
w Katowicach oraz Radą Miasta Będzina.

Załącznik nr 1/4

Załącznik nr 2/4

Załącznik nr 3/4

Załącznik nr 4/4

W dniu 16 września Rada Miejska Będzina jednogłośnie uzgodniła projekt uchwały zatwierdzający nowe granice obszaru krajobrazu chronionego Las Grodziecki. To dość intrygujące bo istniejący obszar krajobrazu chronionego został powiększony o ok. 14 Ha (z czego większość to tereny prywatne), a ani zarząd województwa śląskiego, ani Urząd Miejski w Będzinie nie powiadomił właścicieli terenów prywatnych o przedmiotowym poszerzeniu obszaru – co w mojej ocenie jest niebywałe, biorąc pod uwagę, że utworzenie takiego obszaru zrzuca na tych właścicieli pewne obowiązki. Zastanawiam się dlaczego pominięto w tym postępowaniu art. 7-10 KPA. W trakcie konsultacji z NGO nikt nie zabrał głosu.

Jak czytamy w uzasadnieniu do uchwały, oryginalny załącznik graficzny do uchwały z 1993 roku zaginął, stąd zaistniała konieczność ponownego i szczegółowego określenia granic. Niestety tutaj albo organ opracowywujący nową uchwałę mija się z prawdą, albo ktoś wprowadził go w błąd – bo załącznik/i wcale nie zaginęły, tylko zostały sporządzone na mapie zasadniczej a nie ewidencyjnej, jak wpisano w treści uchwały z 1993 r. Załączniki te są na stanie materiałów ogólnodostępnych w UM w Będzinie, sam osobiście z nich kilka razy korzystałem. Poza tym inne ogólnie dostępne akty prawne takie jak np. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego terenu miasta Będzina jasno i wyraźnie ma od 1997 roku wskazaną granice przedmiotowego obszaru. Myślę, że studium oraz jego aktualizacje można uznać jako akty, z których można prawnie ustalić i zlokalizować granice form ochrony przyrody.

Stanowiska naszych radnych miejskich nie będę komentował. Jednogłośne za. Pytanie tylko pozostaje za czym? Czy oby na pewno chodzi o dobro przyrody? W mojej ocenie poszerzenie tego obszaru zablokuje rozwój gminy pod kilkoma aspektami. 

Kilku prywatnych właścicieli próbuje jeszcze zablokować uchwałę w sejmiku lub zmienić przebieg nowo wyznaczonych granic, tak aby odzyskać własny teren. Czy im się uda, trudno ocenić. Brak im wsparcia ze strony miasta, które zadecydowało za nich, bez prawa zabrania głosu. Cały Będzin.