KONCEPCJA ADAPTACJI BUDYNKU WYDZIAŁU ZARZĄDZANIA POLITECHNIKI CZĘSTOCHOWSKIEJ PRZY ULICY PROMYKA 26 NA SIEDZIBĘ STAROSTWA POWIATOWEGO W BĘDZINIE
Obecna siedziba Starostwa Powiatowego przy ulicy Krasickiego 17 w Będzinie wymaga natychmiastowej interwencji projektowej na dwóch płaszczyznach. Płaszczyźnie programowej oraz lokalizacyjnej.
PŁASZCZYZNA PROGRAMOWA
Przydzielanie przez Państwo w kolejnych latach dodatkowych kompetencji i zadań administracyjnych, doprowadziło do sytuacji, że obecnie program funkcjonalny struktury organizacyjnej jakim jest Starostwo Powiatowe, powoduje brak przestrzeni użytkowej dla dynamicznie rozrastających się wydziałów w ramach użytkowanego obecnie budynku.
PŁASZCZYZNA LOKALIZACYJNA
Obecnie siedziba Starostwa Powiatowego znajduje się w byłym internacie Zespołu Szkół Nr 1, co zakłóca nadrzeczny pas edukacyjno-rekreacyjny rozpoczynający się od ronda będzińskiego w kierunku Starego Będzina. Dodatkowo znajdują się tam inne instytucje, które nie są powiązane ściśle ze strukturą powiatu i zakłócają koordynację międzywydziałową. Główna siedziba powiatu znajduje się w historycznym Śródmieściu przy ulicy Sączewskiego 6 i w przeciwieństwie do budynku przy ulicy Krasickiego 17, jest budynkiem prestiżowym.
ZAŁOŻENIA AUTORSKIE
Budynek będący własnością Powiatu Będzińskiego jest obecnie zajmowny przez Pozamiejscowy Wydział Zarządzania Politechniki Częstochowskiej i w skrócie można powiedzieć, że powierzchnia użytkowa budynku przerasta potrzeby adminstracyjne Politechniki. Obecna funkcja nie potrafi wykorzystać zarówno rangi, jak i potencjału powierzchniowego budynku, stąd pomysł przeprowadzki Starostwa Powiatowego z budynku przy ulicy Krasickiego wg autorów wydaję się dość zasadny.
Przy projektowaniu przyjęto jedną zasadę i cel – uszanowanie zabytkowej bryły i próbę odtworzenia jej świetności sprzed lat. Celem nadrzędnym było wpisanie w obiekt nowych funkcji, tak aby spełnić oczekiwania wobec współczesnego budynku użuteczności publicznej. Przede wszystkim przywrócono rangę pierwotnej elewacji frontowej wraz z otworzeniem budynku na stronę wschodnią. Zlokalizowano tu główną strefę wejściową, dodatkowo akcentując ją ciągiem pieszym w postaci platformy łączącej bezpośrednio ulicę Promyka z budynkiem.
Oryginalną bryłę budynku poddano lekkiej obróbce, poprzez wyburzenie niefunkcjonalnego łącznika oraz modernizację i nadbudowę sali gimnastycznej, co nadało im zupełnie nowy charakter i wymiar, nie konkurując przy tym z zabytkowyą częścią. Aby budynek stał się czynnikiem “miastotwórczym w sensie publicznym”, zaproponowano zakopaną galerię miejską w ramach “performance space“, która mogłaby stać się istotną megafunkcją dla dzielnicy i miasta, szczególnie w godzinach od 16 do 22. Na parterze zlokalizowano najbardziej oblegany publicznie Wydział Komunikacji oraz BOK całego budynku wraz z mniejszymi jednostkami typu: kasa czy rzecznik konsumentów oraz WAP. W przyziemiu zlokalizowano WGNiI oraz WZiPS (najmniej oblegane wydziały) wraz z cześcią bufetową oraz zapleczem technicznym i archiwum głównym budynku. Zaproponowano również małą przestrzeń pod wynajem, jako funkcję dopełniającą strefę usługową.
Na 1-szej kondygnacji zlokalizowano rozbudowany Wydział Geodezji, na drugiej – WAiŚ, a na poddaszu wicestarostę i sekretarza wraz z salą multimedialną i narad. Cały budynek podzielono na strefy: publiczne, półpubliczne, prywatne, techniczne, mokre oraz wydzielono sterfy socjalne dla pracowników. W celu przystosowania obiektu dla osób niepełnosprawnych zainstalowano windę w budynku oraz pochylnię od strony zachodniej. Wschodnią część działki nadsypano, aranżując ciąg pieszo-jezdny wraz z parkingiem dla Vip-ów i osób niepełnosprawnych, tworząc przy tym prestiżową promenadę dla pieszych mieszkańców powiatu.
Na terenie działki udało się zagospodarować jedynie 98 miejsc parkingowych, próbując utrzymać stosunek zieleni do powierzchni działki na poziomie 25% oraz zachować przepisy techniczno-budowlane. Istnieje możliwość uzyskania dodatkowych 9 miejsc parkingowych wzdłuż pólnocnej granicy działki – od ulicy Kopernika oraz dodatkowo w grę mogłaby wejść dzierżawa placu od PKM znajdującego po stronie południowej budynku (możliwość bezpośredniego połaczenia z działką). To rozwiązanie spełniłoby zapotrzebowanie na dalsze 30-40 miejsc parkingowych dla Starostwa Powiatowego. Poza tym w okolicy znajduje się kilka sąsiadujących, niezagospodarowanych działek, które można by potencjalnie rozważyć pod ten cel.
KOSZTY OPERACYJNE
W warunkach konkursu poproszono uczestników o przedstawienie analizy kosztów adaptacji obiektu. Inwestycja ta na pewno będzie kosztowna. Adaptacje budynków pochłaniają potężne kwoty, czasami większe niż budowa nowych budynków, dlatego na tym etapie trzeba rozpatrzyć dodatkowo na chłodno kilka wariantów i opcji. Po pierwsze starano się wypracować taki program funkcjonalny, aby spełnić powierzchniowe oczekiwania poszczególnych wydziałów na kilkanaście kolejnych lat. Po drugie – obecny budynek Starostwa już pęka w szwach i nie nadaje się na kolejną tzw.”dziką adaptację” z dwóch powodów: jest zbyt mały, przestrzeń wewnętrzna niezbyt kompaktowa i potencjalna dalsza modernizacja programowa nie rozwiąże problemu kolejnych lat, szczególnie dla wydziałów Komunikacji i prężnie rozwijającej się Geodezji – w grę wchodzi jedynie potencjalna rozbudowa budynku w zupełnie zmienionej formie. Po trzecie – obecna funkcja budynku kompletnie nie wpisuje się w politykę przestrzenną miasta Będzin, zakłócając miejski pas edukacyjno-rekreacyjny nad rzeką Przemszą. Naszym zdaniem planowana próba przeniesienia Urzędu Pracy wraz z Inkubatorem Przedsiębiorczości do obecnej siedziby przy ulicy Krasickiego rozwiązałaby ten problem, przynajmniej na płaszczyźnie edukacyjnej (sąsiedztwo szkół zawodowych, wspólne programy zawodowo-warsztatowe itp.) Po czwarte – trzeba by się zastanowić czy nielepszym i bardziej z punktu ekonomicznego rozwiązaniem dla jednostki terytorialnej jakim jest Starostwo, byłaby sprzedaż budynku przy ulicy Sączewskiego i budowa jednej, wspólnej siedziby na nowej działce, wolnej od wad powierzchniowych niż próba utrzymywania dwóch niezależnych budynków.
CZYNNIK MIASTOTWÓRCZY
Przedstawione powyżej analizy zostały przeprowadzone w celu uzyskania zasadniczej odpowiedzi – czy wrzucenie państwowej instytucji jaką zapewne jest Starostwo Powiatowe w zdegradowaną dzielnicę, stanie się dla niej przysłowiowym zbawieniem? Nasze projektowe analizy dają jednoznaczną odpowiedź – TAK, ale osiągnięcie takiego celu, będzie uwarunkowane kilkoma krokami projektowymi z pogranicza zintergrowanej polityki miejskiej, której zaniedbania ostatnich kilkunastu lat doprowadziły do naturalnej śmierci Śródmieścia, a co za tym idzie i miasta. Próba przeprowadzenia jednej lub kilku z wyżej przedstawionych metod krajobrazowych, nie daje 100% gwarancji powodzenia. Daje jednak nadzieję na jakąś kontrakcję, której wynik może nas wszystkich zaskoczyć. Zachodnia część dzielnicy Warpia ma szansę na powiązanie ze ścisłym centrum miasta, ale nie tylko poprzez wstawienie tam powiatowej funkcji, która po godz. 16 zakończy życie w tej dzielnicy. Przede wszystkim poprzez stworzenie nowej przestrzeni publicznej dla mieszkańców miasta – GALERIĘ MIEJSKĄ Z BOGATYM PROGRAMEM UZUPEŁNIAJĄCYM, która będzie w naturalny sposób napędzać nocne życie i tak naprawdę stanie się czynnikiem miastotwórczym dla dzielnicy Warpie, ściągając jej mieszkańców i potencjalnych inwestorów.
