W dniu 9-go stycznia o godz.15-stej odbyła się prezentacja projektu, która została opracowana w ramach autorskiego projektu multimedialnego blacharnia miejska. To koncepcja rozbudowy Miejskiego Zespołu Szkół nr 1 położonego przy ulicy Wolności w Będzinie. Projekt ten powstawał przez kilka miesięcy (po godzinach pracy), przechodząc przy tym liczne metamorfozy. W prezentacji uczestniczyli min. wiceprezydent miasta ds.oświaty, naczelnik Wydziału Oświaty, naczelnik wydziału Promocji, dyrektor i wice dyrektorzy szkoły oraz przewodniczący Rady Rodziców Szkoły. No i oczywiście nasz zespół. To tyle z oficjalnych rzeczy. Poniżej przedstawiam krótki opis i prezentację naszej koncepcji.

ZAGOSPODAROWANIE

Budynek zlokalizowano na działce nr 25/9 od strony wschodniej istniejącej szkoły na tzw. łące Zamkowej, tuż za budynkiem wielorodzinnym Zamkowe Ogrody wzdłuż ciągu pieszo-jezdnego bięgnącego od ulicy Wolności. Starą i nową część połączono zabudownym łacznikiem tzw. kładką o długości około 29,0m (konieczność ominięcia istniejącego uzbrojenia terenu). Od strony północnej zaprojektowano parking samochodowy (33 miejsca postojowe) wraz z placem manewrowym dla straży pożarnej. W części wschodniej działki zlokalizowano zewnętrzny plac zabaw dla najmłodszych dzieci, który połączono z resztą budynku oplatającym go zielonym tarasem.

KONCEPCJA ROZBUDOWY SZKOŁY

W przypadku rozbudowy Miejskiego Zespołu Szkół nr 1 zastosowano czyste i proste w formie bryły i materiały, zestawiając je w całość tworzącą spójne rozwiązanie. Ciepła i stonowana kolorystyka bryły wpisuje się w melancholijny krajobraz osiedla Zamkowego i współgra zarówno z istniejącą szkołą jak i nowopowstałą mieszkaniówką (Zamkowe Ogrody) powyżej. W celu zespolenia budynku z otoczeniem zaproponowano zewnętrzny, zielony taras, który w połączeniu z “otwartym” placem zabaw powoduje świadome otwarcie budynku na otaczający bryłę teren zielonej łąki. Jako łącznik pomiędzy starą, a nową formą wykorzystano zamkniętą, półprzeźroczystą kładkę, która swą prostotą nie absorbuje zbyt dużej uwagi i nie odciąga przechodnia od reszty budynku.

Budynek podzielono wewnątrz na cztery, główne części:

• sportową (hala sportowa z zapleczem, 2. ścianki wspinaczkowe, składana widownia dla 200.osób)
• edukacyjną (8. klas lekcyjnych)
• multimedialną (sala wielofunkcyjna min. wykłady, przedstawienia, spotkania, konferencje itp. oraz sala warsztatowa dla aktywnej młodzieży np. zajęcia z tańca, malarstwa, rzeźby czy muzyki)
• wejściową tzw. reprezentacyjną (hol wejściowy, antresola, ochrona, szatnia, bufet),

które połączono systemem prostej komunikacji (korytarze, winda, łącznik)

Strefy te przenikają się wzajemnie i istnieje możliwość ich czasowego wyłączenia na potrzeby nie związane z działalnością szkoły np. wynajmowanie części sportowej i multimedialnej przez szkołę po godzinach. Ze względu na opadający teren w kierunku północnym, zaproponowano częściowe “podpiwniczenie” budynku, w którym umieszczono część techniczną i gospodarczą budynku (tzw.zaplecze) oraz zlokalizowano nowe szatnie dla przyszłych uczniów. Zaprojektowano tam również tzw. warsztaty pozalekcyjne – miejsce, gdzie aktywna młodzież od najmłodszych lat miałaby szansę realizować swoje pozaszkolne pasje np. zajęcia muzyczne, taneczne czy teatralne. Strefa wejściowa to przede wszystkim wejście główne do budynku zlokalizowane naprzeciw istniejącego wejścia (od strony zachodniej) tak aby zminimalizować wrażenie rozgraniczenia nowej części od starej (istniejący ciąg pieszo-jezdny). Główny hol wejściowy został odzielony od zewnątrz małym wiatrołapem, w którym zlokalizowano punkt ochrony budynku. Sam hol podzielono na dwie części – w pierwszej od strony południowej umieszczono mały bufet z kilkoma stolikami dla uczniów, w drugiej od strony północnej zlokalizowano szatnię dla osób wynajmujących halę po godzinach oraz strefę mokrą budynku czyli zaplecze sanitarno-przebieralne. Całość holu zwieńczono antresolą utrzymując w ten sposób stały kontakt strefy wejściowej z zewnętrznym łącznikiem. Cały budynek dostosowano dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich poprzez lokalizację windy hydraulicznej, specjalnych toalet i zewnętrznych podjazdów. To umożliwi naukę niepełnosprawnym dzieciom, które wymagają dodatkowej pomocy.

Na piętrze tuż obok łącznika został zaprojektowany pokój nauczycielski wraz z małym zapleczem – magazynkiem. Oddziela on strefę multimedialną od reszty budynku, w której zaprojektowano salę wielofunkcyjną z nastepującym programem:

• wykłady tematyczne, prelekcje
• zebrania rodziców i uczniów, apele, przedstawienia
• prezentacje osiągnieć kółek warszatowych
• świetlica dla najmłodszych dzieci
• oraz wiele innych wydarzeń z życia szkoły

Przy sali wielofunkcyjnej umieszczono lożę dla VIP-ów, gdzie mogą zasiadać znakomitości odwiedzające szkołę podczas np. regionalnych rozgrywek. Loża posiada bezpośredni kontakt wzrokowy z halą sportową, która wyposażona w składaną widownię dla 200 widzów umożliwia przeprowadzenie zawodów na szczeblu krajowym i regionalnym. Wymiary areny to 38,0 x 21,0 m, wysokość hali nad boiskiem 8,5 m. Zaplecze sanitarno – przebieralne dla uczniów, zawodników oraz widzów, rodzaj wyposażenia, nawierzchni i program zaplecza – zależny od finalnego programu sportowego obiektu.

W miejscu tym mogą się odbywać zawody z koszykówki, siatkówki czy choćby futsalu. W hali zaproponowano 2 ścianki wspinaczkowe o wysokości 9,0m każda dla amatorów miejskiej wspinaczki. Z boku hali umieszczono magazyn sprzętu sportowego wraz z pokojem dla instruktorów. Halę połączono z zewnętrznym, zielonym tarasem i placem zabaw dla najmłodszych, szczególnie przydatnym w okresie wiosenno-jesiennym. Część edukacyjną podzielono na 8 klas, po 4 klasy na każdą kondygnację (parter i piętro). Wymiar 9,0 x 6,0 m umożliwia dowolną aranżację klasy lekcyjnej poprzez montaż osobistych szafek dla uczniów czy np. tablic multimedialnych.

DANE OGÓLNE INWESTYCJI

WNIOSKI I WĄTPLIWOŚCI PO PREZENTACJI

W trakcie spotkania zostały poruszone różne istotne kwestie. Pierwsza to kwestia demograficzna. Wg danych pochodzących z ewidencji miejskiej (czyli źródła) w nadchodzących latach przewiduje się przyrost około 10-15% jeśli chodzi o teren Będzina (teren obsługiwany przez MZS nr 1) stąd istnieje potrzeba powiększenia kubatury istniejącej szkoły, gdzie i tak na dzień dzisiejszy istniejący zasób sal lekcyjnych jest niewystarczający w szkole dwuzmianowej (podstawówka + gimnazjum). Co do samej hali sportowej, obecna hala o wymiarach 10x20m jest kompletnie nie dostosowana do realiów i liczby uczniów (czasami cztery klasy odbywają zajęcia w ciągu jednej godziny na tej hali) stąd łatwo sobie wyobrazić jak one wyglądają. O rozbudowie szkoły i jej zapotrzebowaniu na nową przestrzeń mówi się juz od 30 lat i temat ten nie zostałał do tej pory poruszony. Wątpliwości władz miasta wzbudziła nazwa budynku pt. “Miejska hala sportowa”. Oczywiście wymyślając tą nazwę nie brałem pod uwagę hali widowiskowej, która na pewno jest potrzebna również miastu. Miałem bardziej na myśli pojęcie “miejska” jako miejscowa hala, która byłaby dostępna dla mieszkańców Będzina w godzinach wieczornych, z atrakcyjnym programem wewnątrz. Hala widowiskowa wiąże się z dużo większą infrastrukturą wokół budynku jeśli chodzi np. o miejsca parkingowe. I na pytanie odnośnie jej lokalizacji, które padło podczas prezentacji, uważam że akurat ta lokalizacja jest dobra – bo ogólnodostępna, a poza tym obsługująca znaczną rzeszę mieszkańców Będzina (Zamkowe, Gzichów, Brzozowica czy choćby nawet i Grodziec). Szacunkowy koszt inwestycji określiliśmy na około 9,0 mln złotych brutto (+- 15%) bez wyposażenia dla przedstawionej koncepcji budynku budynku i jego programu, który ja uważam za otwarty i do dyskusji (prezentowana koncepcja to autorski program konsultowany z dyrekcją szkoły). Tak przynajmniej przedstawiłem to władzom miasta. Trudno powiedzieć czy koncepcja kiedykolwiek ujrzy światło dzienne. Wiadomo miasto nigdy nie ma pieniędzy – to smutna rzeczywistość. Na dofinasowanie z unii też nie ma na razie co liczyć, bo obecne, dostępne programy już zostały wyczerpane jeśli chodzi o ich fundusze, a kolejne planowane na rok 2014 są jedną, wielką niewiadomą. Czas pokaże. Opracowując ten projekt wraz z moim zespołem, nie liczyłem, że będzie on zrealizowany czy wzbudzi powszechny zachwyt. Liczę raczej na to, iż stanie się prologiem do długo odkładanej dyskusji o formie, kondyncji,  a przede wszystkim potrzebach naszej miejskiej architektury i wypełniających ją dookoła mieszkańców.

PODSUMOWANIE

We współczesnym podejściu do projektowania przestrzeni, w jego nurcie  krytycznej refleksyjności, przełamującym dotychczasowe wzorce postępowania, szkoła powinna być nośnikiem idei, miejscem kształtowania postaw i systemu wartości, opartych na zasadach społeczeństwa obywatelskiego i odpowiedzialności za jakość życia przyszłych pokoleń. Szkoła, to nie tylko budynek, ale społeczność tworzona przez nauczycieli, rodziców i uczniów, skupiona wokół wspólnego celu. Od tego, jak finalnie będzie wyglądał budynek szkoły i jakich ram przestrzennych będzie potrzebował, zdecyduje właśnie architektura ów miejsca.  W każdym przypadku, ustalając finalny produkt ważne będzie stosowanie indywidualnych rozwiązań, zależnych od aktualnych potrzeb edukacyjnych i kubaturowych, diagnozy demograficznej, oczekiwań społeczności lokalnej i uwzględnienie przesłanek wypływających z przyzwyczajeń lokalnych i miejscowego krajobrazu, a przede wszystkim finansowych możliwości miasta.